آرامستانهای اقلیتی گردشگری آبادان را دریابید!
تاریخ انتشار: ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۶۷۰۸۷
ایسنا/خوزستان مطلب حاضر درنگی است بر آرامستانهای اقلیتی آبادان که نویسنده در آن افزون بر وضعیت کنونی جایگاه، جنبه و اهمیت وجود آنها را از منظر فرهنگی خاصه بعد گردشگری کاویده است.
به گزارش ایسنا، این یادداشت را دکتر عباس امام (نویسنده، مترجم، خوزستانپژوه و عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز) نگاشته و برای انتشار در اختیار ایسنا گذاشته است:
بیتردید آبادان یکی از مهمترین دوازههای ورود صنعت نوین نفت و در نتیجه جلوههای گوناگون تجدد به خوزستان و ایران است؛ تحولی که از زمان برپایی پالایشگاه نفت آبادان در سال ۱۲۹۱ (۱۱۱ سال پیش) آغاز شد و در یک بازه زمانی حدودا ۲۰ـ۳۰ ساله انقلابی همهجانبه در حیات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این روستای پرت بندری ایجاد کرد و آن را به سرعت به یکی از شناخته شدهترین شهرهای مدرن خاورمیانه تبدیل کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یکی از جنبههای پرشمار پیامدهای مثبت ایجاد شده در نتیجه این تحول گسترش روحیه تساهل و تسامح مذهبی در میان باشندگان این شهر بوده است. اگرچه همواره اکثریت جمعیت شهروندان آبادان را پیروان مذهب شیعه دوازده امامی تشکیل میدادهاند؛ از همان نخستین روزهای راهاندازی پالایشگاه مهاجرانی از باورمندان به ادیان و مذاهب مختلف از داخل و خارج کشور به این شرکتـشهر نفتی کوچیدند؛ ازسنی مذهبهای ایرانی و رنگونی (اهل برمه یا میانمار فعلی) و ارامنه تا کلدانیهای کاتولیک، آشوریان، شهروندان مسیحی اروپایی، آمریکایی و کانادایی، یهودیان، زرتشتیها، صبیهای مندایی و غیره. نماد این تکثر دینیـمذهبی در آبادان وجود کنیسه یهودیان در میانه بازار شهر در کوچه تورات (خیابان زند جنوبی) است و «کلیسای گاراپت مقدس» مسیحیان در کنار مسجد بهبهانیها (خیابان زند شمالی). همچنین مسجد بسیار زیبا و باشکوه رنگونیها در جنوب غربی پالایشگاه و در کنار اروندرود و نیز مسجد اهل سنت (بلوارمعلم، خیابان انوری) آبادان نیز شایسته یادآوری هستند. بدیهی است اسم و اعتبار تاریخی این شهر مدرن ریشه در تلاشهای همه باشندگانی دارد که هر یک با اعتقادات مدینیـمذهبی خاص خود در یک شغل خاص به رشد و توسعه این شهر کمک کردند. همین باورمندان به ادیان و مذاهب گوناگون بودند که با زندگی در صلح و آرامش باعث برپایی نمادهای مدرن این شهر شدند؛از پالایشگاه عظیم شهر تا فرودگاه، بیمارستان شرکت نفت، سینما نفت، استادیوم مرکزی شهر، محلههای مدرن بوارده، بریم، باشگاههای چندگانه فرهنگی، چندین سینما، هتل، دانشکده نفت، رادیو آبادان، محلههای کارمندنشین و کارگرنشین شرکت نفت و شاغلان دیگر سازمانها و ادارات و غیره و غیره.
مسجد رنگونیها
مسجد اهل سنت آبادان
کلیسای گاراپت مقدس مسیحیان کاتولیک آبادان
کنیسه یهودیان آبادان (عکس از سایت Abadan.ax)
روشن است که با گذشت زمان بخشی از آن باشندگان آبادانی متعلق به اقلیتهای دینی فوت کرده و در آرامستانهای خاص خود دفن شدهاند؛ مانند آرامستان بزرگ اروپاییها، آمریکاییهای مسیحی و ارامنه ایرانی در کنار روستای شطیط با حدود ۳۰۰ مزار، آرامستان نسبتا بزرگ اروپاییها و آمریکاییهای مسیحی در محله بریم با حدود ۱۰۰ـ۱۵۰ مزار (محل فعلی موزه نفت و دفاع مقدس در آبادان) و آرامستان یهودیان آبادان در جمشیدآباد لین ۱۵ به سمت شهرک دریا با حدود ۱۰۰ مزار. با وقوع موجهای چندگانه مهاجرت از آبادان (ازپیش از انقلاب تا پس از انقلاب و جنگ) شمار اقلیتهای دینی این شهر به حداقل یا تقریبا به صفر رسید اما واقعیت این است که آرامستانهای محل دفن درگذشتگان آنها در شهر و اطراف آن همچنان وجود دارند؛ بهرغم آسیبهای جدی وارده بر آنها. من پیش از این در سال ۱۳۹۶ با انتشار گزارش «رونق گردشگری خوزستان و بهسازی سازههای اقلیتهای دینی استان» (سایت خبرگزاری ایسنا خوزستان، ۱۳۹۶/۱۰/۴، https://www.isna.ir/news/khouzestan-۱۰۲۲۰۳/) کوشیدم تا توجه نهادهای ذیربط را به این مشکل جلب کنم اما شوربختانه از آن زمان تاکنون شواهدی دال بر بهبودی اوضاع به چشم نمیخورد.
آرامستان مسیحیان (روستای شطیط) عکاس: ایمان اسپرغم
آرامستان مسیحیان اروپایی/آمریکایی (محله «بریم» قبل از بازسازی سالهای اخیر)
آرامستان یهودیان آبادان (عکس از سایت Abadan.ax)
اکنون متاسفانه این سازههای اقلیتهای دینی آبادان حالت موزهای گرفتهاند و نیازمند توجه سازمانهای ذیربطی که یا دچار تنگناهای شدید بودجه و اعتبار هستند و یا گرفتار مدیران ناتوان، بیابتکار و فاقد نوآوری. به عنوان مثال، در چند سال اخیر در آرامستان مسیحیان اروپایی/آمریکایی محله بریم اقدامات مثبت اندکی در زمینه بازسازی و بهسازی محل صورت گرفته که به هیچ وجه برای پذیرش گردشگر کافی نیست. هچنانکه قراربود با همکاری اداره میراث فرهنگی آبادان و منطقه آزاد اروند آرامستان مسیحیان منطقه شطیط نیز بهسازی شود. اندکی کار (عمدتا تخریبی! به بهانه فراهمسازی زمینه بهسازی کامل و شایسته!) صورت گرفت اما ظاهرا با توجه به تغییر مدیریت منطقه آزاد اروند آرامستان رها شده و وضعیت «نسبتا خوب» پیش از بازسازی و بهسازی اکنون به مراتب بدتر شده است به گونهای که دیوار آجری ساخته شده آن کاملا تخریب و متاسفانه کل نردههای فلزی محوطه که بیش از ۱۵۰۰ متر مساحت دارد به سرقت رفتهاند؛ آن هم حصارکشی و نصب نردههایی فلزی که با هزینه خود متولیان ارامنه کشور ساخته شده بودهاند! صرف نظر از جنبه انسانی قضیه با توجه به اینکه این مکانها میتوانند از لحاظ گردشگری تاریخی/مذهبی/فرهنگی و نیز رونق اقتصادی آبادان امروز مفید به حال مردم شهر باشند توجه سریع و اکید به آنها الزامی است. شهروندان آبادانی آگاه به این امر ضروری بارها و بارها در شبکههای اجتماعی خواستار رسیدگی فوری و شایسته به این مکانها شدهاند اما در عمل نتیجهای حاصل نشده است. حتی در یک مورد اعضای یکی از سازمانهای مردمنهاد آبادان به نام «گروه فرهنگیـگردشگری مهرازی» (به مدیریت پرتوان و پیگیر مهندس ایمان اسپرغم) در یک کمپین جمعی و حدودا ۳۰ نفری با همکاری برخی ادارات شهر وارد آرامستان متروکه و مخروبه یهودیان آبادان شدند و با دست خالی و ابزارهایی ابتدایی اقدام به تخلیه نخالهها و بهسازی نسبی محوطه مزارها شدند.
در هر صورت، من امیدوارم سازمانهایی مانند میراث فرهنگی و گردشگری، استانداری، فرمانداری آبادان، شرکت نفت، منطقه آزاد اروند و اداره ارشاد اسلامی اهمیت «سازههای اقلیتهای دینی» را جدی گرفته و با تشکیل ستادی برای بهسازی و بازسازی این ابنیه برنامهریزی کرده و اقدامهای لازم را انجام دهند چراکه این کار میتوانند قطعا به رونق گردشگری آبادان و حفظ هویت تاریخی و فرهنگی این شهر و کارآفرینی و بهبود وضعیت اقتصادی آن کمک کرده و باعث دلگرمی هر چه بیشتر فعالان مسایل فرهنگی شود و زمینههای مناسب را برای حضور هموطنان ایرانی و گردشگران خارجی در شهرستان آبادان برای بازدید از این استان فراهم آورد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها آبادان اقلیت های مذهبی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها استانی علمی و آموزشی استانی سیاسی استانی ورزشی زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها آرامستان مسیحیان اقلیت های دینی سازمان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۶۷۰۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا تنها سایت موزه غرب کشور عاقبت به خیر نشد
خبرگزاری مهر، گروه استانها- آزاده صفی: سال ۲۰۱۸ پس از انتخاب همدان به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای آسیایی، مسئولان استانی برای آمادهسازی شهر و استقبال از این رویداد، دست به احداث، بهسازی و مرمت برخی از آثار و اماکن زدند که طرح پیادهراهسازی خیابانهای بوعلی و اکباتان و میدان مرکزی شهر از این دست بود.
در حین اجرای این عملیات، اشیای تاریخی از میدان مرکزی شهر همدان کشف شد که سر و صدا و حواشی بسیاری را به همراه داشت. پس از کشف این اشیا ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان به همراه شهرداری همدان وعده ساخت سایتموزه را در این مکان دادند.
حواشی گریبانگیر همیشگی سایت موزه همدان
از سال ۱۳۹۶ تا سال ۱۴۰۱ که از طراحی تا بهرهبرداری سایت موزه به طول انجامید، این موزه که روزی قرار بود به عنوان یک اثر شاخص در مرکز شهر همدان خودنمایی کند و تاریخ این کهنشهر را به رخ گردشگران بکشد همچنان درگیر حواشی فراوان بود و حتی حواشی، پس از بهرهبرداری نیز دست از سر سایت موزه برنداشت و تا امروز نیز ادامه دارد.
احداث سایت موزه با همکاری سه مجموعه میراثفرهنگی، شهرداری و راه و شهرسازی و کشمکش بین این دستگاهها از جمله معضلاتی بود که چند سال گریبانگیر پروژه بود و مدتها پروژه را در سکوت عمرانی نگاه داشت و خبری از اجرای آن نبود.
در سال ۹۷ که سایت موزه گرفتار کشمکش اداری بود عباس صوفی؛ شهردار وقت همدان گفته بود که برای به نتیجه رسیدن پروژه و ساخت بنا، باید میراثفرهنگی و راه و شهرسازی، بودجه مورد نیاز را در کار تزریق کنند تا شهرداری بتواند عملیات عمرانی را ادامه دهد.
محمدحسین مرادی؛ معاون وقت بازآفرینی شهری و مسکن ادارهکل راه و شهرسازی استان همدان نیز در این زمینه گفته بود این اداره وظیفهای در قبال تأمین بودجه و اعتبار پروژه احداث سایتموزه میدان مرکزی همدان ندارد.
همان زمان کامران گردان؛ رئیس وقت شورای شهر همدان نیز درباره پروژه گفته بود که سهگانگی در سه نهاد میراثفرهنگی، راه و شهرسازی و شهرداری همدان از دلایل عمده طولانی شدن روند این پروژه است.
احمد ترابی؛ معاون وقت میراثفرهنگی همدان نیز همان زمان از رکود در روند ساخت پروژه سایت موزه میدان مرکزی همدان خبر داده و گفته بود این پروژه در همان مرحلهای که بوده، قرار داشته و پیشرفتی نکرده است و تنها آثار و اشیا تاریخی کشف شده به موزه ادارهکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری منتقل شده است.
سایت موزه همدان قبرستان وعدههای بی عمل مدیران
جدا از رکود طولانی پروژه و کشمکش بین دستگاههای مربوطه، وعده و وعیدهای بسیاری برای اتمام پروژه داده شد و سالها سایت موزه میدان مرکزی همدان به قبرستان وعدههای بدون عمل مدیران تبدیل شد و سرانجام ادارهکل راه و شهرسازی از این پروژه کنار گذاشته شد و میراثفرهنگی و شهرداری اتمام پروژه را عهدهدار شدند.
پس از آن نیز «افتتاح سایت موزه همدان در ماههای آینده» بارها تیتر رسانهها شد و خلاصه این پروژه، پس از طی کردن هفتخان رستم شهریورماه ۱۴۰۱ و در سکوت خبری و ناباوری فعالان میراثفرهنگی و گردشگری افتتاح شد و در نهایت مدیریت آن به شهرداری واگذار شد.
باوجود اینکه انتظار میرفت افتتاح این مکان شاخص در میدان دیدنی همدان، میدانداری کند و به رونق گردشگری منجر شود اما حاشیههای بعد از افتتاح آنقدر قوی شد که تمام حواشی ساخت سایت موزه را از ذهنها پاک کرد.
سایت موزه، محل وقوع معضلات اجتماعی در میدان مرکزی شهر
خلاصه اینکه پس از افتتاح هم گره از بخت تنها سایت موزه غرب کشور باز نشد و هر روز حاشیههایش بیشتر از قبل شد و این حواشی تا جایی پیش رفت که حالا این موزه در میدان مرکزی شهر همدان به محلی برای وقوع انواع معضلات اجتماعی تبدیل شده است.
تأمین نیروی متخصص مانند موزهدار و راهنمای گردشگری، مهمترین مشکلات سایت موزه است که پس از گذشت یکسال و نیم از افتتاح، هنوز محقق نشده و گویا عزمی بر رفع این مشکل بزرگ نیز وجود ندارد. از طرفی شهرداری همدان فاقد این نیروهای متخصص است و از طرف دیگر میراثفرهنگی با کمبود شدید نیروی انسانی مواجه است و این معضلات وضعیت سایت موزه را به کلافی سردرگم تبدیل کرده است.
با وجود اینکه استقبال از سایت موزه در ایام خاص مانند تعطیلات و مناسبتها چشمگیر است و گردشگران تمایل بالایی به بازدید از آن نشان میدهند اما این مکان همچنان فاقد استانداردهایی مانند راهنمای گردشگری و موزهدار است و آنطور که باید در معرفی تاریخ همدان به گردشگران موفق عمل نکرده است.
جای خالی راهنمای گردشگری و موزهدار در تنها سایت موزه غرب کشور
در سایت موزه میدان مرکزی شهر همدان که با عنوان عریض و طویل تنها سایت موزه غرب کشور شناخته شده است آثاری از دوران ماد، اشکانی و پایه ستونهای دوره هخامنشی تا دوره اسلامی وجود دارد که نشان میدهد حدود ۳ هزار سال در لایههای مختلف آن زندگی وجود داشته و تاکنون نیز مهمترین میدان شهر همدان باقی مانده است.
بنابراین این موضوع میتواند اصلیترین دلیل و ادعا باشد که این حجم از تاریخ و تمدن هنوز در شهر زنده است و اگر آنها را به تماشای مخاطبان بگذاریم در جذب گردشگر تأثیرگذار خواهد بود، اما متأسفانه هنوز عزمی بر مدیریت صحیح این مکان در همدان شکل نگرفته و سایت موزه به محلی برای وقوع معضلات اجتماعی تبدیل شده است.
کد خبر 6090742